De honingbij, in het Latijn Apis Mellifera genoemd, speelt vanaf de prehistorie tot nu in bijna alle culturen een belangrijke rol. Dit wordt al in oude geschriften genoemd. Ze zijn de enige insecten, die zoveel positieve eigenschappen verenigen die voor de mens en de natuur waardevol zijn. De honingbij is ook het enige insect dat tot op zekere hoogte gedomesticeerd wordt.
Symbiose met de omgeving
Bijen leven in perfecte symbiose met hun omgeving. Ze richten nergens schade aan; in tegendeel, ze werken stimulerend op hun omgeving. Ze bouwen in de natuur alleen in reeds bestaande gaten (bijvoorbeeld in holle bomen) en produceren de was die nodig is voor het bouwen van de raten geheel met hun eigen lichaam. Dit in tegenstelling tot wespen en hornaars, die hout knagen om hun nest te bouwen. Bijen zijn hiermee het enige bij ons bekende dier dat zelf zijn eigen behuizing produceert.
Bestuiving
Bijen leven van de nectar en de pollen van bloemen. Tijdens de verzamelvluchten brengen bijen ook stuifmeel van de ene naar de andere bloem over, waardoor deze bestoven wordt. Men kan de verzameldrang van de bijen zien als een liefdesdaad met de bloeiende plantenwereld. De bijen ontvangen hun voeding, nectar en pollen als bruidsgeschenk. Bijen worden ook wel de cupido’s van de bloemen genoemd.
Economische waarde van honingbijen
In de vele miljoenen jaren bestaande symbiose tussen bij en plant kon zich een bont bloemenlandschap ontwikkelen, door de bestuiving van bloemen door bijen. Daarbij zijn ook de planten ontstaan, die een wezenlijk deel van onze voeding uitmaken. Bijna 70% van het verse voedsel dat in de winkel ligt is afhankelijk van bestuiving door bijen! De economische waarde van de imkerij bedraagt 150 miljard euro, dat is een tiende van de totale waarde van de wereldvoedselproductie! Van de daaruit resulterende existentiële afhankelijkheid worden mensen zich meer en meer bewust. Dat het slecht met de bijen gaat, en het aantal bijenvolken sterk terugloopt, is dan ook een zorgwekkende zaak.
